Vooroordelen in vele soorten en maten
Black doll/white doll-experiment uit 1939/1940
Sunny Bergman hield op 4 november 2016 de Van der Leeuw-lezing over onbewust racisme bij witte mensen. Hierbij haalde ze een experiment aan dat in 1939/1940 voor het eerst in de VS werd uitgevoerd, en is sindsdien in vele landen herhaald met steeds dezelfde uitkomsten.
In dit zogenoemde Black doll/white doll-experiment worden vragen gesteld aan vijf jarigen over een witte en een zwarte babypop en over getekende cartoonfiguren. In Nederland werd het experiment recent op kleine schaal herhaald met de volgende uitkomsten:
‘De ouders van de Nederlandse kinderen keken naar het experiment en reageerden vaak gechoqueerd. Het overgrote deel – negentig procent van hen – gaven aan linksgeoriënteerd te zijn. Allemaal gaven ze aan dat ze zich niet bewust of expliciet racistisch zouden uiten. Veel van de ouders vroegen zich vertwijfeld af waar hun kinderen deze waardeoordelen vandaan hadden gehaald.’
Seksisme
Dit belangwekkende onderzoek kan herhaald worden met de invalshoek ‘seksisme’, en zou dan wel eens dezelfde uitkomsten kunnen geven. Dat betekent dat zolang mannen en vrouwen in werkelijkheid niet gelijkwaardig zijn, ook niet in de media, films, reclame, etc, zullen kinderen deze ongelijkheid onbewust oppikken en de impliciete vooroordelen ten aanzien van vrouwen en mannen internationaliseren.
Zowel vrouwen en mannen ondervinden daardoor mogelijk extra problemen in hun volwassen leven: beide geslachten krijgen namelijk een eenzijdige keuze van ontwikkeling voorgeschoteld, die haaks kan staan op hun persoonlijke wensen en mogelijkheden.