Wie bepaald in Nederland of reclame seksistisch is?
In Nederland is in 1976 de Stichting Reclame Code opgezet om verantwoorde reclame te bevorderen en om de betrouwbaarheid en geloofwaardigheid van reclame te waarborgen. In deze Stichting zitten adverteerders, media-instellingen, communicatieadviesbureaus en de Consumentenbond. Deze organisaties zitten ook in de Reclame Code Commissie en in het College van Beroep.
Klachten over reclame
Zowel consumenten als bedrijven en andere organisaties kunnen een klacht indienen over een reclame-uiting bij de 'onafhankelijke' Reclame Code Commissie (RCC).
De (voorzitter van de) RCC toetst of de betreffende reclame-uiting voldoet aan de regels in de Nederlandse Reclame Code (NRC). Tegen elke uitspraak van de voorzitter van de RCC kan bezwaar bij de voltallige RCC worden gemaakt. Tegen elke uitspraak van de voltallige RCC kan beroep worden aangetekend bij het College van Beroep (CvB). Wanneer een overtreding van de NRC is vastgesteld, volgt de afdeling Compliance of de betrokken adverteerder gevolg geeft aan de uitspraak van de (voorzitter van de) RCC en/of het CvB.
Een klacht wordt als volgt behandelt: Een omschrijving van de reclame/afbeelding/video; De klacht; Het verweer; Het oordeel van de commissie en De beslissing.
Per jaar worden ongeveer 4200 klachten ingediend, waarvan er 2000 onderling worden 'opgelost'. Slechts een enkele klacht gaat over seksisme en het afbeelden van vrouwen als lustobject.
Klachten van particulieren.
Particulieren dienen 97 procent van de klachten in, die dan door de verschillende commissies worden beoordeeld met hoor en wederhoor. Het afgelopen jaar zijn twee klachten uitgebreid in het nieuws gekomen. De ene gaat over de posters van Radio 538 , de ander over Suit Supply. Beide hadden levensgrote afbeeldingen op straat, o.a. bij bus- en tramhaltes.
Bij de reclame van Suit Supply in het voorjaar van 2016 wordt op grote posters in de openbare ruimte een vrouw afgebeeld met op haar borsten elk een kleine man die daar vanaf glijdt. Deze zaak heeft veel publiciteit gehad en dient als voorbeeld hoe er geen oog is voor klachten van vrouwen over reclame op straat waarbij vrouwen seksitisch worden afgebeeld. Zie de uitgebreide argumentatie van voors en tegens, waarbij het uiteindelijk een teleurstellende uitspraak komt.
Omschrijving van de klacht door de Reclame Code Commissie
De poster bevat seksuele ‘objectificatie’ van de vrouw. Als deze uiting in het openbaar wordt opgehangen alsof het normaal is, wordt kinderen van jongs af aan geleerd dat de vrouw een ondergeschikt seksueel object is, terwijl dit verre van waar is. Door de grote afbeelding van een zwarte vrouw in een korset, die ook nog eens topless is, valt niet eens op dat sprake is van reclame voor pakken. Het probleem is overigens niet dat de vrouw topless is, maar dat het op een seksuele manier is afgebeeld. De meeste mensen die langs de poster komen, zullen zich er niets van aantrekken omdat het al geaccepteerd is als normaal. Hier moet verandering in komen, aldus klaagster, en het weghalen van deze poster is een goed begin. Klaagster vat samen dat de reclame van Suit Supply zeer seksistisch is, en dat het absoluut niet acceptabel is om in een reclame de borsten van een vrouw als glijbaan te gebruiken. Klaagster besluit met de mededeling dat zij “dan nog niet eens begonnen is over hoe racistisch de reclame is”.
De beslissing van de Reclame Code CommissieReclame Code commissie
De Commissie acht de reclame-uiting niet in overeenstemming met de goede smaak en het fatsoen en om die reden in strijd met het bepaalde in artikel 2 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.
Voor het overige wijst de Commissie de klacht af.
Voor het overige wijst de Commissie de klacht af.
In deze zaak wordt het toetsingskader gevormd door artikel 2 NRC voor zover het betreft de eis dat reclame in overeenstemming dient te zijn met de goede smaak en het fatsoen.
Suit Supply trekt zich nergens wat van aan
Vorig voorjaar waren er ook al klachten over de campagne 'SuitSupply dives into the blue'. De Reclame Code Commissie had toen een gelijkluidende uitspraak en aanbeveling, maar Suit Supply trekt zich daar niets vanaan. Integendeel, ze gaan steeds verder in de hoop dat iemand gaat klagen, want het levert hun veel gratis publiciteit op.
Een woordvoerder kan niet zeggen of het bedrijf daar ook echt op uit is. Maar een eventuele uitspraak tegen SuitSupply heeft geen effect voor een volgende campagne van het bedrijf. 'De commissie oordeelt altijd achteraf'.
Lees ook het verhaal van deze moeder:
Voor de ogen van m'n dochtertje: Walgelijk.
Gebeurt gewoon op straat tijdens de ontgroening van studenten.
